Umorzenie długów a ogłoszenie upadłości

Zakończenie postępowania upadłościowego wiąże się z możliwością umorzenia długów osób fizycznych, które prowadziły daną działalność gospodarczą. Mowa tutaj wyłącznie o sytuacjach, w których upadłość miała miejsce z przyczyn niezależnych od dłużników. Ponadto musieliby dobrowolnie poddać się wszystkim obowiązkom, jakie przepisy Prawa Upadłościowego i Naprawczego nałożyłyby po ogłoszeniu upadłości. W związku z tym jest to niejako wyróżnienie, bądź rekompensata za bardzo uciążliwą sytuację losową.

Sam sąd upadłościowy stroni od mechanizmu umarzani długów, ale i występowania w ustawodawstwach na całym świecie. Niemnie jednak w zaistniałych sytuacjach, jego konstrukcja przypomina procedury zawarte w upadłości konsumenckiej. Fakt umorzenia długu następuje wyłącznie po zakończeniu całego postępowania upadłościowego. Wówczas dochodzi do likwidacji majątku oraz planowego podziału. Innymi słowy, majątek osoby upadłem został zlikwidowany. Dopiero taki stan rzeczy umożliwia sądowi zakończenie postępowania. Ten rodzaj zakończenie całej sprawy wiąże się z niezaspokojeniem części wierzytelności.

Zdarzają się przypadki, kiedy to majątek wiąże się z hipoteką, bądź zastawami. Mimo, że do regulacji ich może dojść również po zakończeniu postępowania, to w rezultacie brak majątku nie pozwala dłużnikowi na załatwienie sprawy. W konsekwencji prowadzenie egzekucji komorniczej nie przynosi rezultatów. Z tego powodu ustawodawca umożliwił orzeczenia sądowe dotyczące umorzenia całości, bądź chociażby części niezaspokojonych wcześniej zobowiązań. Nie wlicza się w to zobowiązań wobec upadłych osób prawnych i pozostałych jednostek organizacyjnych. Odstępstwem od tej reguły jest możliwość zaspokojenia roszczeń względem spółek. Adekwatne okazuje się w tym wypadku powołanie się o odszkodowanie, w przypadku nieterminowego złożenia wniosku upadłościowego.

Drugą możliwością jest zaspokojenie wszystkich wierzycieli biorących udział w danym postępowaniu. Rozwiązanie to przejawia charakter ugodowy. Niemniej jednak ten rodzaj jest stosunkowo rzadko spotykany. Warto pamiętać o tym, że w przypadku zawarcia układu, wydanie postępowania następuje dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia wystawionego przez sąd, który jednocześnie zatwierdza owy układ.

Cele umarzania zobowiązań

Jedną z korzyści umarzania zobowiązań jest stworzenie uczciwym przedsiębiorcom możliwości nowego startu życiowego, pozbawionego dodatkowych obciążeń. Warunkiem koniecznym jest osiągnięcie upadłości przez okoliczności niezależne od danej osoby.

Jako, że po likwidacji majątku dłużnik nie ma dostępnych środków, by spłacić należności niezaspokojone w ramach tego postępowania, powinien pozyskać je z własnej pracy, tudzież działalności gospodarczej. Innymi słowy, w przypadku braku aktywności dłużnika, nie może dojść do spłacenie pozostałych należności. W większości przypadków niestety nowe dochody nie wystarczają na pokrycie owych długów. Brak motywacji skłania, więc dłużnika do działalności zarobkowej z innych źródeł, nie zawsze legalnych. Sięgnięcie tak zwanej szarej strefy powstrzymuje zapis prawny, który w rezultacie umarza niezaspokojone zobowiązania.

Pamiętać należy, że aby doszło do oddłużenia nie mogą zaistnieć sytuacje, w których wcześniej została dokonana upadłość wobec danej osoby, bądź odmówiono wszczęcia postępowania. Powodem tego ostatniego mógł być chociażby brak wymaganej ilości majątku, który stanowiłby pokrycie kosztów postępowania upadłościowego. Pod uwagę bierze się również odległość czasową pomiędzy odmową postępowania poprzedniego a wszczęciem aktualnego. Czas ten nie może być krótszy aniżeli pełne dziesięć lat.

Konieczność spełnienia kryteriów

Możliwość umorzenia zobowiązań łączy się ze spełnieniem ściśle określonych przesłanek. Niepodważalną koniecznością jest wykazanie niewypłacalności spowodowanej niezależnymi od dłużnika okolicznościami. Te ostatnie sprowadzają się do chociażby klęsk żywiołowych, ciężkiej choroby, zmiany polityki podatkowej, czy na przykład nagły wzrost stóp procentowych. Wszystkie te sytuacje w rezultacie miałyby doprowadzić do niemożności prowadzenia działalności. Jako, że są nieprzewidywalne i niezależne od danej osoby, to nie świadczą tym samym o jego lekkomyślności, czy zaniedbaniu działalności. Niemniej jednak pomiędzy daną sytuacją, a niemożnością sprostania jej musi zaistnieć wyrazisty związek.

Analizując okoliczności upadłości danego przedsiębiorstwa bierze się pod uwagę te, które związane są ściśle z sylwetką dłużnika, ale i zupełnie jego niedotyczące. Te ostatnie to chociażby kradzież większości towaru. Z kolei pierwsze to ciężka choroba. Warto jednak mieć na uwadze różne okoliczności. Chociażby w przypadku upadłości firmy z powodu konkurencyjności na rynku, tytuł niewypłacalności może być nieuzasadniony. Przedsiębiorcy muszą zdawać sobie sprawę z zagrożeń oraz ryzyka gospodarki rynkowej. Stąd ich ogłaszanie nie staje się częste, a jedynie stanowi prawdziwy wyjątek.

Za czynnik umorzenia długów posłużyć może również brak okoliczności, które mogłyby uzasadnić orzeczenie związane z zakazem prowadzenia własnej działalności. Wśród nich, wyróżnić można chociażby:
1. Złożenie wniosku upadłościowego w przeciągu czternastu dni od czasu powstania niewypłacalności;
2. Wydanie syndykowi całości majątku oraz dokumentacji przedsiębiorstwa;
3. Gospodarne zarządzanie przedsiębiorstwem;
4. Rzetelne wykonanie obowiązków wydanych przez sąd;
5. Nie utrudnianie postępowania procesu upadłościowego.

Dostosowanie się do tych wszystkich czynników pozwala na pozytywne rozpatrzenie wniosku o umorzenie należności.

Odstąpienie od umorzenia

Oddłużenie związane jest wyłącznie z zobowiązaniami umieszczonymi na liście wierzytelności, bądź zgłoszonymi podczas postępowania upadłościowego. Nie zostały one zgłoszone w należytym czasie, a do tego nie można ich w odpowiedni sposób udokumentować. W związku z tym nie wszystkie wierzytelności mogą zostać umorzone.

Do grupy tej zaliczyć można również zobowiązania uprzywilejowane. Zalicza się tutaj między innymi należności związane z alimentami, renty, wierzytelności ze stosunku pracy, czy też stosowne składki emerytalne i chorobowe pracowników. Ponadto w ich skład wchodzą również wierzytelności względem Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Aspekty brane pod uwagę przez sąd

Umorzenie długów wiąże się z analizą możliwości zarobkowych danej, upadłej osoby. Stanowią one główny czynnik decydujący o zakresie umorzenia. Sąd bierze tutaj pod uwagę wiele przesłanek osobowościowych, na przykład: wiek, kwalifikacje, stan zdrowia. Ponadto ważne są takie czynniki, jak stopień bezrobocia, czy możliwość zatrudnienia na lokalnym rynku. Istotne jest również określenie wysokości, ale i możliwości zaspokojenia wierzytelności, które nie zostały spełnione. W neutralnym stanie, dłużnik powinien zaspokoić podstawowe potrzeby własnej rodziny oraz jednocześnie w przeciągu kilku lat zaspokoić wierzycieli.

Aby w ogóle doszło do umorzenia, wcześniej upadły musi przedłożyć specjalny wniosek. Jako, że sąd nie jest zobowiązany do poszukiwania przesłanek zastanego stanu rzeczy, to właśnie dłużnik musi udokumentować wszystkie te aspekty. W przypadku nieoczekiwanej decyzji, istnieje możliwość zażalenia, bądź skargi kasacyjnej – w sądzie drugiej instancji. Istotny jest również fakt, że środki zaskarżenia wnieść może upadły, ale i wierzyciele.

Sama idea umorzenia całości, bądź chociażby części zobowiązań przejawia nie małą atrakcyjność. Pamiętać jednak należy, że w przypadku zaistnienia sytuacji, w której konieczne będzie wnioskowanie o owe umorzenie, należy przejawiać uczciwość oraz rzetelność we współpracy z wieloma organami państwowymi.